4.5.3 Lijntaatsopleggingen

Beschrijving onderdelen

Een lijntaatsoplegging bestaat uit een stalen onderzadel dat monolithisch of gelast kan zijn. Het bovenvlak is een bol cylindersegment. Het bovenzadel is eveneens uit staal vervaardigd en het contactvlak met het onderzadel kan vlak zijn of de vorm hebben van een hol cylindersegment.

Vaak is het bovenzadel voorzien van randen die om het onderzadel grijpen.

Werking

Bij een lijntaatsoplegging wordt de verticale kracht tussen het boven- en het onderzadel overgedragen via een lijncontact. De sterkte wordt bepaald met de formules van Hertz. Horizontale belastingen worden geacht opgenomen te worden door wrijving tussen het boven- en onderzadel. Een lijntaatsoplegging kan een geringe rotatie opnemen door afrollen om de as van het ciindervlak. De randen die vanuit het bovenzadel om het onderzadel grijpen zijn eigenlijk alleen bedoeld als een beveiliging. Figuur 4.5.3.a laat een opengewerkt 3D aanzicht zien van een eenvoudige lijntaatsoplegging.

Figuur 4.5.3.a Opengewerkt 3D aanzicht van een eenvoudige lijntaatsoplegging

Ontwerp

De lijntaats wordt ontworpen als een eenvoudige staalconstructie. Het contactoppervlak van de taats is een cilindervlak, zoals bij een roloplegging. De bovenplaat kan vlak zijn, maar ook hol. Bij een bol- tegen holvlak kunnen wat hogere contactkrachten worden toepast. Bij deze opleggingen is wat afplatting in de uiterste grenstoestand geen groot risico. Wanneer de bovenplaat verticale randen heeft of deuvels die in het onderzadel grijpen is dit slechts een beveiliging die niet bedoeld is om meebeschouwd te worden voor de horizontale krachtsafdracht. Minimaal moet altijd een excentriciteit van 0,1 x de lijntaatslengte worden beschouwd voor de verticale krachtsafdracht.

Fabricage

Dit is een staalconstructie met kleine fabricagetoleranties zoals in machineonderdelen.

Montage

Dit is een staalconstructie met kleine plaatsingstoleranties.