4.5.4 Punttaatsopleggingen

Beschrijving onderdelen

Een punttaatsoplegging bestaat uit een stalen onderzadel dat monolithisch of gelast kan zijn. Het bovenvlak is een bolsegment. Het bovenzadel is eveneens uit staal vervaardigd en het contactvlak met het onderzadel kan vlak zijn of een bolsegment. Figuur 4.5.4.a geeft een opengewerkt 3D aanzicht van een punttaatsoplegging. In de figuren 4.5.4.b t/m 4.5.4.d wordt van een punttaatsoplegging een boven- en onderzadel getoond.

Vaak is het bovenzadel voorzien van een ring die om het onderzadel grijpt.

Figuur 4.5.4.a Overgewerkt 3D aanzicht van een punttaatsoplegging
Figuur 4.5.4.b Punttaatsoplegging met horizontale blokkeerfunctie
Figuur 4.5.4.c Punttaatsoplegging met horizontale blokkeerfunctie: Onderzadel
Figuur 4.5.4.d Punttaatsoplegging met horizontale blokkeerfunctie: Bovenzadel

Werking

Bij een punttaatsoplegging wordt de verticale kracht tussen het boven- en het onderzadel overgedragen via een puntcontact. De sterkte wordt bepaald met de formules van Hertz. Horizontale belastingen worden geacht opgenomen te worden door wrijving tussen het boven- en het onderzadel. Een punttaatsoplegging kan een geringe rotatie opnemen in alle richtingen door afrollen over het bolvlak. De ring die vanuit het bovenzadel om het onderzadel grijpt is eigenlijk alleen bedoeld als een beveiliging. Figuur 4.5.4.a laat een opgewerkt 3D aanzicht zien van een eenvoudige punttaatsoplegging. De oplegging afgebeeld in figuur 4.5.4.a t/m 4.5.4.c wordt ook als blokkering ingezet. Dat brengt beweging in de contactvlakken met zich mee, hetgeen feitelijk ongewenst is.

Ontwerp

De punttaats wordt ontworpen als een eenvoudige staalconstructie. Het contactoppervlak van de taats is een bolvlak. De bovenplaat kan vlak zijn, maar ook hol. Bij een bol- tegen holvlak kunnen wat hogere contactkrachten worden toepast. Bij deze opleggingen is wat afplatting in de uiterste grenstoestand geen groot risico. Wanneer de bovenplaat een verticale ring om het onderzadel heeft, is dit slechts een beveiliging die niet bedoeld is om mee beschouwd te worden voor de horizontale krachtsafdracht.

Fabricage

Dit is een staalconstructie met kleine fabricagetoleranties voor de contactvlakken.

Montage

Dit is een staalconstructie met kleine montagetoleranties voor de positie en richtingen.